Maxay Tahay Ujeedada Maraykanku Ka Leeyahay 700 oo saldhig Millateri Oo Caalamka
#Araweelo_News_Network
Washington (ANN)-Dalalka ugu awoodda baddan dunida maanta dhaqaale ahaan, dhinacyada Hubka iyo Tignoolajiyada, ayaa la shaaciyay sida ay uga kala saamayn baddan yihiin aduunka.
Warbixin lagu faaqiday arrimahaa ayaa la shaaciyay Sannadka 2024, warbixinta ayaa lagu xusay sida waddammada ugu awoodda badai saameyntooda ku muujiyaan waxqabadyo istiraatiiji ah, hal-abuurnimo iyo hoggaamin caalami ah oo dhinacyo kala duwan leh.
Sida lagu baahiyay Shabakadda laga leeyahay dalka Maraykanka ee HowStuffWorks oo ah shabakad lagu ururiyo xoggaha, waxayna warbixinteeda ku sheegtay in kaalinta koobaad uu weli ku jiro Maraykanku, isagoo ah dalka ugu awoodda badan caalamka, waxaana ku xidhan dhaqaale gaadhaya 27 tiriliyan oo doollar kaasoo hurinaya hal-abuurnimo aan la qiyaasi karin iyo saamaynta caalamka.
Sidoo kale, Hoggaanka tegnoolajiyada waxaa tusaale u ah mashaariicda sida (Tesla gigafactories) ee adeegsida qoraxda (horumarinta tamarta nadiifka ah) iyo hamiga SpaceX ee hamiga, oo ay ku jiraan qorshayaasha gumaysiga Mars iyo shabakaddaha dayax-gacmeedka isbedelaya ee dhanka isgaadhsiinta caalamiga ah.
Marka laga hadlayo dhanka miisaaniyada millatri waxay ka badan tahay $800 bilyan, Maraykanku waxa uu sii wadaa gaadhis caalami ah oo aan la barbar dhigi karin. taas oo ka shaqaysa in ka baddan 700 oo saldhig oo millateri , kuwaas oo adduunka oo dhan ah, waxayna mashaariicdaasi awood u siisaa inuu sidoo kale uga faa’idaysto tignoolajiyada horumarsan sida diyaaraddaha qarsoodiga ah, gantaalada nooca loo yaqaan hypersonic iyo nidaamyada difaaca ee ay wadaan sirdoonka macmalka ah.
Isbahaysiga istiraatijiyadeed sida NATO iyo AUKUS waxay sii xoojiyaan awooddooda juquraafi ahaaneed, taas oo awood u siinaysa jawaabaha isku dhafan ee caqabadaha caalamiga ah sida iskahorimaadka Ukraine iyo amniga Indo-Pacific.
Sida dhaqaallaha adduunka ugu weyn iyo isbeddel dhaqameed, Maraykanku wuxuu qaabeeyaa ganacsiga caalamiga ah, siyaasadda iyo hal-abuurka. Warbaahinteeda, madadaalada iyo dhoofinta tegnoolajiyada – laga bilaabo filimada Hollywood-ka si ay u horumariyaan Silicon Valley – waxay sii wadaan innay dejiyaan heerka, kor u qaadida awooddeeda jilicsan iyo saamaynta adduunka oo dhan.
2. Shiinaha
Balaadhinta Shiinaha ee Belt and Road Initiative (BRI) ee Latin America waxay xoojisaa booskeeda awood dhaqaale oo caalami ah iyadoo sugaysa mashaariicda kaabayaasha, waddooyinka ganacsiga iyo helitaanka khayraadka gobolka oo dhan. Talaabadani waxay sii qoto dheeraynaysaa xidhiidhka dhaqaale ee wadamada sida Brazil iyo Argentina, iyada oo balaadhinaysa saamaynta Shiinaha ee goob taariikhi ah oo uu Maraykanku xukumo.
Horumarrada laga gaadhay xisaabinta quantum-ka iyo magaalooyinka caqliga leh ee AI ay wado ayaa xoojiya hoggaankeeda tignoolajiyada casriga ah, soo jiidashada iskaashiga caalamiga ah iyo maalgashiga. Millateri ahaan, ciidamada badda Shiinaha ee horumaray, oo ay ku jiraan maraakiibta diyaaradaha iyo kuwa quusta, waxay xoojiyaan hammigooda badda Koonfurta Shiinaha iyo Indo-Pacific.
Dhanka awoodda jilicsan, hindisayaasha sida machadyada Confucius, barnaamijyada luqadda Mandarin iyo diblomaasiyadda dhaqanka iyada oo loo marayo filimada, farshaxanka iyo dhacdooyinka caalamiga ah waxay kor u qaadaan joogitaanka caalamiga ah ee Shiinaha.
3. Ruushka
Ruushku waxa uu ka faa’ideeyaa kaydka badan ee gaaska dabiiciga ah, saliida iyo macdanta si uu u ilaaliyo saamayntiisa dhaqaale. Dhuumaha cusub ee Aasiya, sida Mashruuca Awoodda Siberia, waxay sii xoojinayaan xidhiidhka tamarta ee Shiinaha iyo suuqyada kale ee soo koraya. Iskaashiyadani waxay gacan ka geystaan ka hortagga saamaynta cunaqabataynta reer galbeedka, iyaga oo ilaalinaya Ruushka dhaqaale ahaan ku habboon marxaladda caalamiga ah.
Dhanka millateriga, Ruushka ayaa weli ah awood cabsi ah leh, oo soo bandhigtay horumarka tignoolajiyada gantaalaha hypersonic, dagaalka aan duuliyaha lahayn iyo awooddaha internetka ee kor u qaadaya istaraatiijiyadeeda.
Diblomaasi ahaan, Ruushku wuxuu sii wadaa inuu ballaariyo raadkiisa Afrika (Expand its Footprint) iyo Koonfurta Caalamka iyada oo loo marayo heshiisyada hubka, maalgashiga kaabayaasha iyo mashaariicda tamarta, kobcinta xulafada xoojinaya joogitaankeeda caalamiga ah inkastoo ay sii kordhayaan caqabadaha juqraafiyeed.
4. Jarmalka
Jarmalku waxa uu wadaa dhaqaallaha iyo hal-abuurka Yurub, isaga oo ilaalinaya booskiisa sida awoodda gobolka. Waxay ku hoggaaminaysaa kharashka tamarta cagaaran iyada oo loo marayo horumarinta tignoolajiyada shidaalka hydrogen iyo mashaariicda tamarta dib loo cusboonaysiin karo ee baaxadda leh, sida beeraha dabaysha ee xeebaha iyo dadaallada qorraxda.
Dadaalladani waa qayb ka mid ah himilada hamiga leh ee Jarmalku ku doonayo in la gaadho dhexdhexaadnimada kaarboon marka la gaadho 2045, taas oo dejin doonta halbeegga horumar waara oo dhanka Yurub ah.
Sida xarunta injineernimada ee qaaradda, Jarmalku wuxuu sii wadaa inuu riixo xuduuddaha warshadaha baabuurta, iyada oo shirkaddaha sida Volkswagen iyo BMW ay dib u qeexayaan Baabuurta ku shaqaysa korontada iyo kuwa iskood u madaxbannaan. Hoggaaminta Jarmalka ee horumarinta tignoolajiyada batteriga jiilka soo socda iyo EV-ku-dallaca kaabayaasha ayaa sii xoojinaya meeqaamkeeda caalamiga ah.
Doorka Jarmalku ku leeyahay guddaha Midowga Yurub waa mid dhaafsiisan dhaqaallaha. Xubin aasaasi ahaan, waxay saameyn weyn ku leedahay heshiisyada ganacsiga, qaab-dhismeedka sharciyeed iyo go’aamada siyaasadda.
5. Boqortooyada Ingiriiska
Boqortooyada Midowday (UK) waxay si istiraatijiyad ah u xoojisay joogitaankeeda caalamiga ah iyada oo raacaysa heshiisyo ganacsi oo ay la gasho dhaqaallaha waaweyn sida Hindiya iyo Kanada, taas oo tusaale u ah istiraatijiyaddeeda dhaqaale ee firfircoon kaddib ka bixitaankii Midawga Yurub ee (Brexit).
Heshiisyadan waxay ujeedadoodu tahay in la kobciyo ganacsiga laba geesoodka ah, kor u qaadista suuqa ee badeecaddaha iyo adeegyada Ingiriiska, iyo in la adkeeyo booska UK ee xarun ganacsi oo caalami ah oo ka baxsan Midowga Yurub.
London waxay sii waddaa inay u adeegto sidii xarun maaliyadeed oo caalami ah oo hormuud u ah dunida, taas oo soo jiidata ganacsiyada, maalgashadayaasha iyo kartida adduunka oo dhan. Magaalada London ayaa weli ah mid halbowle u ah Bangiyada caalamiga ah, fintech iyo suuqyada sarifka lacagaha qalaad, waana mid xoojinaysa awoodda dhaqaale ee UK.
Taxanaha TV-ga ee la amaanay sida “The Crown” iyo “Dhakhtar Who,” oo caalamka laga aqoonsan yahay falalka muusiga iyo xiisaha joogtada ah ee qoyska boqortooyada ayaa sii joogtaynaya booska Boqortooyada Midowday sida muuqata si aannay awooddeedu ugu muuqan mid jilicsan.
Mililateri ahaan, U.K. waxa ay sii wadaa isbahaysi adag oo ay la leedahay Maraykanka iyo NATO, iyada oo hubinaysa doorkeeda muhiimka ah ee amniga caalamiga ah. Ciidankeeda casriga ah ee qalabka sida, awooddaha nukliyeerka iyo iskaashiga istiraatijiyadeed ayaa u sahlaya in ay maarayso awoodda iyo saameynta caalamka oo dhan.
6. Kuuriyada Koonfureed
Kuuriyada Koonfureed waxay xoojisay meeqaamkeeda hoggaamiye dhanka tegnoolajiyadeed, gaar ahaan warshaddaha semiconductor, iyadoo shirkaddaha waaweyn sida Samsung Electronics iyo SK Hynix ay ciyaarayaan door muhiim ah.
Samsung, tusaale ahaan, waxay ku dhawaaqday qorshe dib-u-iibsasho oo muhiim ah oo ah 10 tirilyan oo doollar ($7.2 bilyan) si ay u xoojiso booskeeda suuqa iyada oo ay jiraan caqabadaha qaybta Jibka Sirdoonka Macmalka ah (Artificial intelligence AI chip).
Qaybta baabuurta, Hyundai ayaa lagu doodi karaa inay safka hore kaga jirto horumarinta baabuurta ku shaqeeya korontada iyo hydrogen, taasoo gacan ka geysata isbeddelka caalamiga ah ee gaadiidka waara.
Saamaynta dhaqameed ee Kuuriyada Koonfureed ayaa kor u kacday sumcadda caalamiga ah ee K-pop iyo shineemo Kuuriya, taasoo kor u qaadaysa awooddeeda jilicsan iyo joogitaankeeda caalamiga ah.
7. Faransiiska
Xubin joogta ah oo ka tirsan Gollaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay, Faransiisku wuxuu leeyahay awood diblomaasiyadeed oo muhiim ah, isagoo qaabeeya siyaasadaha caalamiga ah ee isbeddelka cimilada iyo amniga adduunka.
Khibraddeeda tamarta nukliyeerka ayaa door muhiim ah ka ciyaarta raadinta Yurub ee madaxbannaanida tamarta. Dhaqanka Faransiiska – oo ay ku jiraan haute couture, gastronomy iyo shineemo – waxay xoojisaa awooddeeda jilicsan, halka warshadeeda difaaca ay siiso tignoolajiyada casriga ah ee wadamada isbahaysiga ah.
8. Japan
Japan waxay wax ka qabataa caqabadaheeda tirakoobka iyada oo loo marayo robotics horumarsan iyo tignoolajiyada (Artificial intelligence AI), dejinta heerarka caalamiga ah ee daryeelka caafimaadka iyo daryeelka. 2024, hawsheeda guusha dayaxa ee (Lunar rover mission) waxay hoosta ka xariiqday hammigeeda sii kordhaya ee sahaminta hawada sare.
Sidoo kale, waxay Caan ku tahay nidaamyada tareenada xawaarraha sare leh iyo qorshaynta magaalooyinka, Japan waxay sii waddaa dhiirigelinta horumarinta kaabayaasha adduunka oo dhan. Dhaqan dhoofinteeda, laga bilaabo anime ilaa ciyaaraha, waxay ilaalisaa soo jiidashada wayn ee caalamiga ah.
9. Sacuudiga
Mashruucyada Vision 2030, sida NEOM – magaalo mustaqbalka ah oo ay ku shaqayso tamarta dib loo cusboonaysiin karo – ayaa dib u qeexaysa sawirka Sacuudi Carabiya xudunta hal-abuurka.
Hoggaaminteeda OPEC waxay hubisaa saamaynta joogtada ah ee xasilinta suuqyada saliidda caalamiga ah, halka maalgashiga tamarta qorraxda iyo dabaysha ay calaamad u tahay sida ay uga go’an tahay kala-duwanaanta dhaqaallaheeda.
Hindisaha dhaqameed ee Saudi Arabia ee sii kordhaya, oo ay ku jiraan martigelinta xafladaha filimada iyo dhacdooyinka ciyaaraha, ayaa sidoo kale ballaadhinaya raadkeeda caalamiga ah ee ka baxsan tamarta.
10. Israa’iil
Israa’iil ayaa weli ah hormuudka tignoolajiyada millateriga, iyada oo nidaamkeeda difaaca laser-ka ee Iron Beam uu dejinayo bartilmaameedyo cusub oo ka hortagga gantaallada. Qaybteeda tignoolajiyada ee kobcaysa, gaar ahaan amniga internetka iyo (AI), ayaa sii wadda inay soo jiidato maalgashi caalami ah oo la taaban karo.
Guullaha diblumaasiyadeed, sida heshiiskii Abraham Accoders, waxay xoojiyeen cilaaqaadka Israel ay la leedahay wadamada Carabta, taasoo saameynteeda ku kordhisay bariga dhexe. Dhaqaalahan hal-abuurku wado ayaa xaqiijinaya joogitaanka Israa’iil ee marxaladda caalamiga ah.
Waxa xusid muddan in Warbixinta aan lagu xusin Iran oo ah dal ay reer galbeedku ku tilmaamaan mid aan awooddiisa dhanka Millateri iyo Hubka la dafiri karin, wixii ka danbeeyay dagaalkii Ukriane iyo weliba waxyaabaha ka socda xilligan bariga Dhexe oo muujiyay saamaynteeda dhinacyo baddan oo gobolka iyo caalamkaba
Araweelo News Network.
By Arraale M Jaama Freelance Journalist and Human Rights activist.
jaamac132@gamil.com