#Araweelo_News_Network.
Maxaa Kasoo Baxay Kulanka Madaxweyne Xasan Sheekh Iyo Ra’iisal Wasaaraha Ethiopia ?
Rome (ANN)- Ra’iisal wasaaraha dalka Ethiopia Abay Ahmed iyo Madaxweynaha dawladda Federaalka ee Soomaaliya, Xasan Sheekh Maxamuud ayaa si fool-ka fool ah ugu kulmay dalka Talyaaniga. waana kulankii u horreeyay ee ay yeesheen wixii ka danbeeyay khilaafkii dublamaasiyadeed ee ka dhashay heshiiskii is-afgaradka ahaa ee dawladda Federaalka Ethiopia iyo dawladda Jamahuuriyadda Somaliland ee dhanka Badda 1 Jan 2024.
Labada hoggaamiye ayaa ka wada qaybgalay shirka Talyaaniga iyo Afrika, kaas oo dawladdu kusoo bandhigtay Qorshaha Mattei.
Rome waxay martigelisay Shirkaa oo ay ka qaybgaleen 23 madax dawladeed iyo wufuud ka socota 57 dawladood oo dhammantood wafuud caalami ah.
Shirka oo ka qabsoomay 29 Jan 2024 hoolka Palazzo Madama, oo ah fadhiga Senate-ka, gaar ahaan Qolka kantaroolka ee ugu horreeya, iyadoo Shir madaxeedka Talyaaniga iyo Afrika oo ahaa mid la wada sugayay.
Waa markii ugu horraysay oo Shirkan oo ilaa hadda mar walba ka dhaca heer wasiir, la gaadhsiiyo heerkii ugu sarreeyey ee madaxda dowladdo sida ay sheegeen warbaahinta dalka Talyaaniga, waxa sidoo kale Shirka ka qaybgelaya in ka baddan 25 madax dowladeed iyo dowlado Afrikaan ah, Midowga Afrika, iyo sidoo kale wakiilo ka socda Midowga Yurub (dhammaan saddexda madaxweyne ee hay’addaaha EU, iyadoo lagu tilmaamay in Joogitaanka hoggaamiyayaasha Yurub calaamad muhiim ah u tahay taageerada Midowga Yurub, taas oo ah wadadii uu raacay Talyaanigu.
Qorshaha ayaa ah in Hay’addaha caalamiga ah ee ugu waaweyn ay sidoo kale ka qaybqaadanayaan laga bilaabo UN, hay’addaha maaliyadeed ee caalamiga ah, oo ay ugu horreeyaan IMF, iyo Bangiyada horumarinta ee dhinacyo baddan leh, taas oo ah dhacdadii ugu horraysay oo caalami ah oo ka dhacda Talyaaniga tan iyo markii ay bilaabnatay Madaxtinimada G7, iyadoo faa’iido leh, isla markaana hoosta laga xariiqo muhiimada uu Talyaanigu siinayo iskaashiga ay la leeyihiin Qaramada Midoobay iyo qaaradda Afrika.
Shir madaxeedka ayaa waxa kale oo lagaga hadlay arrimo muhiim, iyadoo lagu soo qaaday dhibaatooyinka qaaraddaha iyo weliba qadiyaddaha collaaddaha ka jira Qaza iyo dhibaatada uu dagaalku sababay ee Badda Cas, Bab Al mandeb iyo xiisaddaha ka tagaan ee saamaynta ku yeeshay gaadiidka Baddaha iyo badeecaddaha isaga gudba aduunka.
Shirkan ayaa fursad u noqonaya in lagu soo bandhigo mabaadi’da guud ee qorshaha Talyaaniga, kaas oo dawladda Meloni ee uu ku shaqaynayay tan iyo markii uu xilka la wareegay ay dadaal dheer iyo mid wada jir ah ka wada qayb qaadan doonaan dhammaan wasaarradaha. Qodobka u qalmida ee Qorshaha waa habka, dhiirigelinta hab caalami ah iyo aannu noqon mid ugaadhsi ah, loogu talagalay bixinta jawaabaha baahiyaha ka jira qaaradda Afrika, iyada oo la aqoonsanayo in taas ay tahay xuddunta wadaagga horumarinta dhaqan-dhaqaale ee waarta iyo mas’uuliyadaha xasilloonida iyo Nabadgelyada oo aas aas u noqda xidhiidh waara oo faa’iido u leh Afrika iyo Yurub.
Wajiga koowaad hindisaha ayaa ah in la gaadhsiin doono dalalka kale ee qaaradda. Khadadka wax-ka-qabashada sida waxbarashada/tababarka, daryeelka caafimaadka, biyaha iyo nadaafadda, sidoo kale, beeraha, kaabayaasha dhaqaalaha, iyadoo lala wadaagayo la shaqaynta Dawladdaha Afrika oo sida lagu xusay qorshaha Udub dhexaad u noqon doona shaqadan, labada weji ee horumarinta iyo qeexidda iyo fulinta mashaariicda ka kooban Qorshaha.
Mashaariicda Mattei Plan waxa uu ka koobnaan doonaan meelaha loo arko in ay muhiim u yihiin horumarinta iyo meelaha ay khusayso. Qorshaha Wadaaggu waxa uu noqon doonaa mid faa’iido leh si loo ogaado hindisayaasha soo celin kara – dhaqaale iyo bulsho – loogu talagalay in ay ku sii jiraan aagga oo ay ka dhigaan kabaal deggan oo kheyraad ah oo loogu talagalay ballaadjinta dambe, sida ka muuqata qorshaha Shirka
Hase yeeshee intii aannu bilaabin Shirka waxa jiray kulan doceedyo ay yeesheen wakiilo ka socday Hay’addo caalami ah iyo kuwo si gaar ah u dhexmaray masuuliyiin ka socotay dalalka qaar, waxaana xusid mudan in kulan gaar ah ay yeesheen Madaxweynaha dawladda Fedraalka Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo Ra’iisal wasaaraha dalka Ethiopia Abay Axmed, iyadoo kulanka ay ku weheliyaan Madaxda dawladda Talyaaniga ee martida loo yahay iyo dublamaasiyiin reer galbeed, iyadoo la doonayo in kulanka gaarka ah lagu damiyo Khilaafka dublamaasiyadeed ee ka dhashay heshiiska is-afgarad we Somaliland iyo Ethiopia, iyadoo labada dhinac arrinta khilaafkoodu gaashay Gollaha Amaanka iyo Qaramada Midoobay oo la Filayo innay qaraar kasoo saaraan saacaddaha iyo maalmaha soo socda, bamse lama habo in kulanka Tayaanigu isugu keenay labada Hoggaamiye ee Ethiopia iyo Soomaaliya, mana jiro war rasmi ah oo kasoo baxay dawladda Federaalka ee Ethiopia iyo dawladda Federaalka Somalia